
Çocuk işçiliği ile ilgili Uluslararası sözleşmeler arasında Türkiye'nin
de imzasını koyduğu sözleşmeleri aktarıyoruz. İlk olarak Avrupa
Birliği'ni oluşturan ülkelerin oluşturduğu Avrupa Konseyi'nin sözleşmesini
ele alacağız. Bu sözleşme 26 Şubat 1965'te ilk olarak yürürlüğe
girdi. Bizim ülkemizde ise, yaklaşık çeyrek yüzyıl sonra, 14
Ekim 1989 tarihli Resmi Gazete'nin 20312 sayılı nüshasında
yayınlanarak geçerlilik kazandı.
Avrupa Konseyi Avrupa Sosyal Şartı
Önsöz
Bu Şartı imzalayan Avrupa Konseyi üyesi Hükümetler; Avrupa Konseyinin
hedefinin kendilerinin ortak mirası olan ideal ve prensiplerin gerçekleştirilmesi
ve korunması gayesiyle üyeleri arasında daha güçlü bir birliğin
sağlanması ve özellikle insan hakları ve temel özgürlüklerin gerçekleştirilmesi
ve idame ettirilmesi suretiyle sosyal ve ekonomik gelişmenin sağlanması
olduğunu göz önüne alarak;
Avrupa Konseyi üyesi devletlerin, 4 Kasım 1950 tarihinde Roma'da
imzalanmış olan İnsan Hakları ve Temel Özgürlüklerin Korunması Avrupa
Sözleşmesiyle 20 Mart 1952 tarihinde Paris'te imzalanan ek protokol
da halklarına bu belgelerde belirtilen kişisel ve siyasal hak ve
özgürlükleri sağlamayı kabul ettiklerini göz önünde bulundurarak;
Hiçbir
ırk, cinsiyet, din, siyasal görüş, ulusal soy veya sosyal köken
ayırımı gözetmeksizin sosyal haklardan yararlanma hakkının sağlanması
gerektiğini gözönüne alarak; uygun kuruluş ve faaliyetlerle kent
ve kırsal nüfusun yaşam düzeyini geliştirmek ve sosyal refahını
yükseltmek için her türlü ortak çabada bulunmaya kararlı olarak;
aşağıdaki hükümlerde mutabık kalmışlardır.
BÖLÜM I
Akit Taraflar, ulusal ve uluslar arası tüm uygun yolları izleyerek
aşağıdaki hak ve ilkelerin etkin biçimde gerçekleştirebileceği koşullara
ulaşmayı politikalarının amacı sayar:
1.
Herkesin, özgürce edinebileceği bir işle yaşamını sağlama fırsatı
olacaktır.
2. Tüm çalışanların adil çalışma koşullarına sahip olma hakkı vardır.
3. Tüm çalışanların güvenli ve sağlıklı çalışma koşullarına sahip
olma hakkı vardır.
4. Tüm çalışanların, kendileri ve ailelerine yeterli bir yaşam düzeyi
sağlamak için adil bir ücret alma hakkı vardır.
5. Tüm çalışanlar ve çalıştıranlar ekonomik ve sosyal çıkarlarını
korumak amacıyla ulusal ve uluslararası kuruluşlar düzeyinde örgütlenme
özgürlüğüne sahiptir.
6. Tüm çalışanlar ve çalıştıranlar toplu pazarlık hakkına sahiptir.
7. Çocuklar ve gençler uğrayacakları bedensel ve manevi tehlikelere
karşı özel korunma hakkına sahiptir.
8. Çalışan kadınlar analık durumunda ve öteki çalışan kadınlar gerektiğinde,
çalışırken özel korunma hakkına sahiptir.
9. Herkes, kişisel ilgi ve yetenekleri uyarınca bir mesleği seçmesine
yardımcı olacak uygun mesleki yönlendirme imkanları hakkına sahiptir.
10. Herkes mesleki eğitim için uygun olanaklar hakkına sahiptir.
11. Herkes ulaşılabilecek en yüksek sağlık düzeyinden yararlanmasını
mümkün kılan her türlü önlemlerden faydalanma hakkına sahiptir.
12. Tüm çalışanlar ve geçimini temin ettikleri kişiler sosyal güvenlik
hakkına sahiptir.
13. Yeterli kaynaklardan yoksun herkes, sosyal ve sağlık yardımı
hakkına sahiptir.
14. Herkes sosyal refah hizmetlerinden yararlanma hakkına sahiptir.
15. Özürlü kimseler, özürlerinin nedeni ve niteliği ne olursa olsun,
mesleki eğitim, rehabilitasyon ve topluma yeniden intibak hakkına
sahiptir.
16. Toplumun temel birimi olarak aile, tam gelişmesini sağlamaya
yönelik uygun sosyal, yasal ve ekonomik korunma hakkına sahiptir.
17. Medeni hallerine ve aile ilişkilerine bakılmaksızın, analar
ve çocuklar uygun sosyal ve ekonomik korunma hakkına sahiptir.
18. Herhangi bir Akit Tarafın vatandaşları, inandırıcı, ekonomik
veya sosyal nedenlere dayalı kısıtlamalar saklı kalmak kaydıyla,
diğer bir Akit Taraf ülkesinde, o ülke vatandaşları ile eşit koşullar
altında kazanç getirici herhangi bir merkezi işte çalışma hakkına
sahiptir.
19. Bir Akit Taraf göçmen işçiler ve aileleri herhangi bir başka
Akit Tarafın ülkesinde korunma ve yardım hakkına sahiptir.

BÖLÜM II
Akit taraflar, III. Bölümde belirtildiği gibi, müteakip madde ve
fıkralarda konmuş olan yükümlülüklerle bağlı kalmayı taahhüt eder...
Çocuk işçilerle ilgili sözleşmelerin bilgileri,
SİVAG grubundan Mehtap Kaynas'ın
derlemesidir.


|