|
BİRİNCİ KISIM
Amaç, Kapsam, Tanımlar
Amaç
MADDE 1. - Bu kanunun amacı, ekonominin gereklerine ve kamu
yararına uygun olarak tüketicinin sağlık ve güvenliği ile ekonomik
çıkarlarını koruyucu, aydınlatıcı, eğitici, zararlarını tazmin edici,
çevresel tehlikelerden korunmasını sağlayıcı önlemleri almak ve
tüketicilerin kendilerini koruyucu girişimlerini özendirmek ve bu
konudaki politikaların oluşturulmasında gönüllü örgütlenmeleri teşvik
etmeye ilişkin hususları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2. - Bu kanun, 1 inci maddede belirtilen amaçlarla mal
ve hizmet piyasalarında tüketicinin taraflardan birini oluşturduğu
her türlü hukuki işlemi kapsar.
Tanımlar
MADDE 3. - Bu Kanunun uygulanmasında;
a) Bakanlık: Sanayi ve Ticaret Bakanlığı,
b) Bakan: Sanayi ve Ticaret Bakanı,
c) Mal: Ticaret ve konusu taşınır eşyayı,
d) Hizmet: Bir ücret veya menfaat karşılığında yapılan bedeni ve/veya
fikri faaliyetleri,
e) Standart: Türk Standardını,
f) Tüketici: Bir mal veya hizmeti özel amaçlarla satın alarak nihai
olarak kullanan veya tüketen gerçek veya tüzel kişiyi,
g) Satıcı: Kamu kurum ve kuruluşları da dahil olmak üzere tüketiciye
mal ve hizmet sunan gerçek veya tüzel kişileri,
h) İmalatçı-Üretici: Kamu kurum ve kuruluşları da dahil olmak üzere
tüketiciye sunulmuş olan mal veya hizmetleri ya da bu mal veya hizmetlerin
hammaddelerini yahut ara mallarını üretenleri,
i) Tüketici Örgütleri: Tüketicinin korunması amacıyla kurulan dernek,
vakıf ve tüketim kooperatiflerini, ifade eder.
İKİNCİ KISIM
Tüketicinin Korunması ve Aydınlatılması
Ayıplı Mal ve Hizmetler
MADDE 4. - Ambalajında, etiketinde, tanıtma ve kullanma
kılavuzunda yer alan veya satıcı tarafından vaadedilen veya standardında
tespit edilen nitelik ve/veya niceliğine aykırı olan ya da tahsis
veya kullanım amacı bakımından değerini veya tüketicinin ondan beklediği
faydaları azaltan veya ortadan kaldıran maddi, hukuki veya ekonomik
eksiklikler içeren mal veya hizmetler, ayıplı mal veya ayıplı hizmet
olarak kabul edilir.
Satın alınan malın ayıplı olduğunun anlaşılması halinde; tüketici,
malı teslim aldığı tarihten itibaren 15 gün içerisinde bu malları
satıcı firmaya geri vererek değiştirilmesini veya ödediği bedelin
iadesini veya ayıbın neden olduğu değer kaybının bedelden indirimini
ya da ücretsiz olarak tamirini talep edebilir. Tüketici bu taleplerden
herhangi birisini tercihte serbesttir. Satıcı, tüketicinin tercih
ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. Ayıplı maldan ve/veya
ayıplı malın neden olduğu her türlü zarardan dolayı tüketiciye karşı
satıcı, bayi, acenta, imalatçı-üretici ve ithalatçı, müştereken
ve müteselsilen sorumludurlar. Satılan malın ayıplı olduğunun bilinmemesi
bu sorumluluğu ortadan kaldırmaz.
Satılan malın ayıbı gizli nitelikte ise veya ayıp tüketiciden hile
ile gizlenmişse, satıcı 15 gün içerisinde kendisine başvurulmadığını
ile sürerek sorumluluktan kurtulamaz. Satıcı daha uzun bir süre
için garanti vermemiş ise, ayıplı maldan ve ayıplı malın neden olduğu
her türlü zararlardan dolayı açılacak davalar, ayıp daha sonra ortaya
çıkmış olsa bile malın tüketiciye teslim tarihinden itibaren 2 yıllık
zaman aşımına tabidir. Ancak satıcı, satılan malın ayıbını tüketiciden
hile ile gizlemiş ise, 2 yıllık zaman aşımı süresinden yararlanamaz.
Ayıplı hizmetler hakkında da yukarıdaki hükümler uygulanır. Ayıplı
hizmetin yeniden görülmesi imkansızlaşmışsa veya amaca aykırı sonuçlar
doğuracak nitelikte ise, bedel iadesinde tüketicinin ayıplı hizmetten
sağladığı fayda kadar indirim yapılır. Ayıplı olduğu bilinerek satın
alınan mal ve hizmetler hakkında yukarıdaki hükümler uygulanmaz.
Satışa sunulacak kullanılmış, tamir edilmiş veya ayıplı mal üzerine
veya ambalajına, imalatçı veya satıcı tarafından alıcının kolaylıkla
okuyabileceği şekilde "Özürlüdür" ibaresini içeren bir etiket konulması
zorunludur. Bu durum, tüketiciye verilen fatura, fiş veya satış
belgesi üzerinde de gösterilir. Yalnızca ayıplı mal satan veya işyerinin
bir kat ya da reyon gibi bir bölümünü sürekli olarak ayıplı mal
satışına tahsis etmiş olan satıcılara yukarıdaki fıkra hükmü uygulanmaz.
Satıştan Kaçınma
MADDE 5. - Üzerindeki "numunedir" veya "satılık değildir" ibaresi
bulunmayan bir malın; ticari bir kuruluşun vitrininde, rafında veya
açıkça görülebilir herhangi bir yerinde teşhir edilmesi, onun stokta
bulunduğu anlamına gelir. Satıcı teşhir ettiği malların satışından
kaçınamaz. Satılmadığı halde satılmış gibi gösteremez.
Hizmetlerin satışından da haklı bir sebep olmaksızın kaçınılamaz.
Satıcı, bir mal veya hizmetin satışını, o mal veya hizmetin kendisi
tarafından belirlenen miktar, sayı, ebat veya süresi kadar satınalınması
ya da başka bir malın veya hizmetin satınalınması koşuluna bağlı
kılamaz.
Malın ya da hizmetin belli miktar, sayı, ebat ya da süre koşuluyla
satılması, teamül, ticari örf veya adettetn ise, üçüncü fıkra hükmü
uygulanmaz.
Taksitli Satışlar
MADDE 6. - Taksitli satışlarda; tüketici, borçlandığı toplam
miktarı önceden ödeme hakkına sahiptir. Tüketici aynı zamanda, bir
taksit miktarından az olmamak şartıyla bir veya birden fazla taksit
ödemesinde bulunabilir. Her iki durumda da satıcı, ödenen miktara
göre gerekli faiz indirimini yapmakla yükümlüdür.
Satıcı, taksitlerden birinin veya birkaçının ödenmemesi halinde
kalan borcun tümünün ifasını talep etme hakkını saklı tutmuşsa,
bu hak; ancak satıcının bütün edimlerini ifa etmiş olması durumunda
ve tüketicinin ifa edilmemiş bir ediminin üzerinden en az dört hafta
geçmiş olması ve satıcının en az bir haftalık bir süre vererek muacceliyet
uyarısında bulunması koşullarıyla kullanılabilir. Taraflarca belirlenen
ve tüketiciye yazılı olarak bildirilen mal veya hizmetin toplam
satış fiyatı hiçbir şekilde artırılamaz.
Taksitli satışlarda satıcı, aşağıdaki bilgileri yazılı olarak bildirmek
ve taraflar arasında aktedilen sözleşmenin bir nüshasını tüketiciye
vermek zorundadır.
a) Mal ve hizmetlerin peşin satış fiyatı,
b) Vadeye göre faiz ile birlikte ödenecek toplam satış fiyatı,
c) Faiz miktarı, faizin hesaplandığı yıllık oran ve gecikme faizi
oranı,
d) Ön ödeme tutarı,
e) Ödeme planı.
Kampanyalı Satışlar
MADDE 7. - Gazete, radyo televizyon ilanı vesair yollarla halka
duyurularak düzenlenen kampanyalara iştirakçi kabul etmek suretiyle
ve malın veya hizmetin bilahare teslim edilmesi veya yerine getirilmesi
vaadiyle yapılan satışlarda, ilan ve taahhüt edilen mal ve hizmetlerin
teslimatının zamanında yapılmaması, fiyat, nicelik ve miktarında
anlaşmalara aykırı davranılması durumunda, satıcı, bayi, acenta,
temsilci, imalatçı-üretici ve ithalatçı müştereken ve müteselsilen
sorumludur.
Kampanyalı
satış olarak nitelendirilemeyen ancak, malın veya hizmetin bilahare
teslim veya yerine getirilmesi koşuluyla yapılan her türlü satışlar
da birinci fıkra hükmüne tabidir.
Kampanyalı
satışlarda satıcı, 6. Maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen bilgilere
ek olarak, "kampanya bitiş tarihi" ve "malın yada hizmetin teslim
veya yerine getirilme tarih ve şekli"ne ilişkin bilgileri de yazılı
olarak vermekle yükümlüdür.
Taksitle
yapılan kampanyalı satışlarda, 6.maddenin birinci ve ikinci fıkra
hükümleri de uygulanır.
|
